Als je aan teambuilding denkt, denk je misschien aan een middagje bowlen of een escape room. Leuk, maar vaak zonder blijvend effect. MBTI teambuilding pakt het anders aan. Het is een methode die de Myers-Briggs Type Indicator inzet om de samenwerking, communicatie en uiteindelijk de prestaties van je team écht te verbeteren. Het idee? Simpel: door de 16 persoonlijkheidstypes te ontdekken, snap je eindelijk waarom je collega's doen wat ze doen en hoe je ieders unieke talent het best kunt inzetten.
Hoe MBTI teambuilding echt het verschil maakt
Herken je dit? Je zit in een projectteam dat maar niet opschiet. De ene helft wil eerst elk detail uitpluizen en een waterdicht plan maken, terwijl de andere helft al lang aan de slag wil en roept: "We zien wel waar we uitkomen!" Het resultaat: frustratie, misverstanden en gemiste deadlines. Precies hier laat MBTI teambuilding zijn kracht zien.
Het is geen zweverige theorie, maar een praktisch instrument dat de dynamiek in je team tastbaar en bespreekbaar maakt. Zodra teamleden snappen wat elkaars natuurlijke voorkeuren zijn, zie je de manier waarop ze praten en samenwerken direct veranderen.
Inzicht in voorkeuren creëert begrip
De Myers-Briggs Type Indicator meet geen vaardigheden of intelligentie, maar legt je natuurlijke voorkeuren bloot. Een perfect voorbeeld is het verschil tussen iemand die de voorkeur geeft aan ‘Introversion’ (I) en iemand met een voorkeur voor ‘Extraversion’ (E).
- De Introvert: Verwerkt informatie het liefst intern, heeft tijd nodig om na te denken en komt vaak ná de vergadering met een vlijmscherp, doordacht inzicht.
- De Extravert: Krijgt juist energie van interactie, denkt hardop en gooit het liefst direct alle ideeën op tafel tijdens een brainstorm.
Zonder dit inzicht kan de Extravert zijn introverte collega al snel als passief of ongeïnteresseerd zien. De Introvert kan de Extravert juist als dominant of ondoordacht ervaren. MBTI geeft je een gedeelde, oordeelvrije taal om deze verschillen te begrijpen en te overbruggen. Wil je hier dieper induiken? Lees dan verder over waarom een persoonlijkheidsanalyse van onschatbare waarde is.
MBTI stopt mensen niet in een hokje; het geeft ze juist de sleutel om uit hun eigen hokje te kijken en de wereld van een ander te begrijpen. Het doel is niet om iedereen hetzelfde te maken, maar om de unieke bijdrage van iedereen te waarderen.
Van sluimerend conflict naar productieve samenwerking
Een andere klassieker op de werkvloer is de spanning tussen collega's met een voorkeur voor 'Thinking' (T) en 'Feeling' (F). Een T-type baseert beslissingen het liefst op objectieve logica en feiten. Een F-type weegt juist de impact op de mensen en de harmonie in het team zwaar mee.
Stel je voor: er moet een lastige knoop worden doorgehakt over een reorganisatie. De manager met een T-voorkeur presenteert een plan dat cijfermatig de meest efficiënte oplossing is. Een teamlid met een F-voorkeur maakt zich direct zorgen over wat dit voor de teammoraal betekent. Zonder MBTI kan dit snel escaleren tot een conflict waarin de een de ander 'te zakelijk' noemt en andersom 'te soft'.
Met de inzichten uit MBTI wordt dit een constructief gesprek. De vraag verschuift van "wie heeft er gelijk?" naar "hoe bereiken we de beste zakelijke uitkomst én houden we tegelijkertijd het team gemotiveerd en betrokken?". Het opent de deur naar completere en beter gedragen beslissingen.
Een succesvolle MBTI-sessie voorbereiden
Een MBTI teambuilding valt of staat met een goede voorbereiding. Het is makkelijk om te denken dat het succes pas op de dag zelf wordt bepaald, maar dat is een misvatting. Zonder een doordacht plan kan zelfs de meest veelbelovende workshop compleet de plank misslaan.
Alles begint bij het vinden van de juiste persoon voor de groep. Ik kan dit niet genoeg benadrukken: werk altijd met een gecertificeerde MBTI-professional. Die mensen hebben niet alleen de kennis om de resultaten correct te duiden, maar zijn vooral getraind in het creëren van een veilige sfeer waarin iedereen zich durft open te stellen.
Een onervaren facilitator kan, vaak met de beste bedoelingen, mensen in hokjes duwen. En dat is precies wat je níet wilt. Het leidt alleen maar tot weerstand en onbegrip.
Hoe je de sessie aankondigt
De manier waarop je de sessie intern introduceert, zet meteen de toon. Frame het vooral niet als een verplichte test of, erger nog, een beoordeling. Zie het als een kans. Een kans voor het team én voor elk individu om te groeien. Het draait om zelfontdekking en betere werkrelaties, niet om het plakken van labels.
Een paar tips voor de aankondigingsmail:
- Focus op de winst: Leg uit dat de sessie helpt om elkaars communicatiestijl, werkvoorkeuren en sterke punten beter te begrijpen.
- Neem zorgen weg: Maak direct duidelijk dat er geen 'goede' of 'foute' types bestaan. Elk profiel brengt unieke kwaliteiten mee naar de werkvloer.
- Positioneer het als een investering: Laat zien dat de organisatie investeert in de ontwikkeling van het team en ieders persoonlijke groei.
Een klassieke fout is de communicatie te luchtig of juist te zwaar aanzetten. Zoek de middenweg. MBTI is een serieus instrument, maar de toepassing in een teamsessie moet energiek en positief zijn. Het is geen spelletje, maar zeker ook geen examen.
Zorg voor de juiste setting
De omgeving heeft een enorme impact. Een benauwde vergaderzaal op kantoor, ingeklemd tussen de dagelijkse hectiek, is zelden de plek waar mensen zich openstellen. Overweeg daarom eens een externe, inspirerende locatie. Het helpt teamleden om letterlijk en figuurlijk afstand te nemen van hun takenlijst en zich echt op het proces te richten.
Neem er ook de tijd voor. Een MBTI-sessie die er even 'tussendoor' wordt gepropt, voelt als een moetje. Blok minimaal een halve dag, maar idealiter een hele dag in de agenda. Zo is er genoeg ruimte voor diepgang, interactieve oefeningen en die belangrijke informele momenten die de teamdynamiek versterken.
Een strakke planning is echt het halve werk, een principe dat we verder uitdiepen in onze gids over het plannen van workshops. Door deze praktische zaken goed te regelen, leg je een fundament voor een sessie die écht impact heeft.
Interactieve workshops die écht blijven hangen
De voorbereiding is gedaan, het team is er klaar voor. Maar hoe zorg je ervoor dat je MBTI-sessie meer wordt dan een droge, theoretische zit? Het geheim zit ‘m in de interactie. Niemand onthoudt een PowerPoint-slide, maar een ‘aha’-moment dat je zelf ervaart, vergeet je niet snel.
Het doel is simpel: maak de theorie direct zichtbaar en voelbaar. Je wilt dat teamleden de verschillen niet alleen horen, maar ze ook echt zien en beleven. Dat levert een veel dieper begrip op dan welke definitie dan ook.
Door die abstracte voorkeuren te koppelen aan concrete, leuke opdrachten, wordt de MBTI-sessie ineens memorabel en direct bruikbaar. Dit soort interactieve teambuilding activiteiten zijn onmisbaar om de inzichten echt te laten landen.
Praktische oefeningen die werken
Weg met de monologen, tijd voor actie. Interactieve oefeningen zijn de motor van een goede MBTI-workshop. Ze doorbreken de passieve luisterhouding en laten deelnemers actief met de stof aan de slag gaan.
Een van mijn favorieten is de ‘type-eiland’ oefening. Simpel, maar enorm effectief. Je groepeert teamleden op basis van één specifieke voorkeur.
- Vraag bijvoorbeeld alle collega’s met een ‘Judging’ (J) voorkeur om met z'n allen een bedrijfsuitje te plannen.
- Geef de ‘Perceiving’ (P) groep ondertussen exact dezelfde opdracht.
De verschillen in aanpak zijn vaak direct hilarisch en ontzettend verhelderend. De J-groep komt vrijwel zeker met een gedetailleerd reisschema en een strak budget, terwijl de P-groep een lijst met spontane opties presenteert, open voor elke wending. Laat beide groepen hun aanpak aan elkaar presenteren en het kwartje valt vanzelf. Iedereen ziet direct de waarde van beide stijlen.
De kracht van zo’n MBTI-oefening is dat er geen ‘goed’ of ‘fout’ bestaat. Het laat simpelweg zien dat er verschillende routes naar Rome zijn, en dat elke aanpak zijn eigen unieke kracht heeft.
Rollenspellen voor directe toepassing
Een andere methode die ik vaak inzet, is het rollenspel. Neem een herkenbaar scenario van de werkvloer, zoals het geven van feedback.
Laat een teamlid met een sterke ‘Thinking’ (T) voorkeur eens constructieve feedback geven aan iemand met een duidelijke ‘Feeling’ (F) voorkeur. Bespreek daarna met de hele groep wat er gebeurde. Hoe kwam de feedback over? Hoe had je de boodschap effectiever kunnen maken zonder de harmonie te verstoren? Dit geeft je teamleden direct praktische handvatten voor morgen.
Het is geen wonder dat de MBTI-training in Nederland zo populair is bij teams. Deze sessies mixen theorie met spel en praktische oefeningen om communicatie te verbeteren en conflicten op een constructieve manier aan te vliegen. Teams leren beter samenwerken en hun productiviteit te verhogen door de sterke punten van elk teamlid slim te benutten. En misschien nog wel belangrijker: het bouwt aan een cultuur van wederzijds respect en begrip. Wil je meer weten over de impact hiervan? Lees dan verder over de MBTI-training voor teams op abundantlife.nl.
Deze interactieve aanpak zorgt ervoor dat de inzichten niet vervliegen zodra iedereen weer achter zijn bureau zit. De ervaringen uit de workshop worden concrete ankers in de dagelijkse samenwerking.
MBTI inzichten vertalen naar de werkvloer
De workshop was een succes. Iedereen heeft gelachen, er waren eyeopeners en het teamgevoel is sterker dan ooit. Maar wat gebeurt er op maandagochtend? Zonder een concreet plan om die nieuwe energie vast te houden, vervliegt het effect vaak voor je er erg in hebt. Dit is precies waar veel MBTI teambuilding initiatieven de mist in gaan: de vertaling van een leuk inzicht naar de dagelijkse praktijk.
Hoe voorkom je dat de MBTI-profielen verworden tot een vage herinnering? De sleutel is om de inzichten te verweven in de bestaande structuren en routines van je team. Het gaat erom de MBTI-taal een vast onderdeel te maken van hoe jullie praten over samenwerking, feedback geven en beslissingen nemen.
Deze infographic laat mooi zien hoe je de inzichten uit een MBTI-workshop in drie stappen kunt omzetten naar blijvende verbeteringen.
Het begint allemaal bij het doorgronden van de teamdynamiek. Van daaruit werk je toe naar een gezamenlijk handvest en creëer je een continue cyclus van verbetering.
Ontwikkel een team charter
Een ontzettend krachtig middel hiervoor is het opstellen van een ‘Team Charter’. Zie dit niet als een stoffig document voor in de la, maar als een levende set afspraken die je als team samen opstelt, gebaseerd op ieders MBTI-profiel.
In dit charter leg je vast hoe jullie met elkaar omgaan, met respect voor ieders natuurlijke voorkeuren. Het geeft antwoord op vragen als:
- Communicatie: Hoe zorgen we dat een introverte denker (denk aan een ISTJ) genoeg reflectietijd krijgt tijdens een brainstorm, terwijl een extraverte doener (zoals een ENFP) zijn energie kwijt kan?
- Besluitvorming: Hoe brengen we de logische, objectieve aanpak van de ‘Thinking’ types samen met de focus op harmonie en waarden van de ‘Feeling’ types?
- Feedback: Hoe geef je constructieve kritiek aan iemand die het liefst directe, feitelijke feedback krijgt, versus een collega die een meer persoonlijke, empathische benadering nodig heeft?
Een Team Charter is de brug tussen de theorie van de workshop en de realiteit van de werkvloer. Het maakt de afspraken expliciet en geeft iedereen een praktisch handvat om op terug te vallen, vooral als de druk oploopt.
Maak het persoonlijk en praktisch
Naast afspraken op teamniveau is het slim om de inzichten ook individueel te verankeren. Een methode die ik vaak zie werken, is het maken van een 'persoonlijke handleiding'. Elk teamlid omschrijft hierin kort zijn of haar MBTI-voorkeuren en wat dat praktisch betekent voor de samenwerking.
Zo kan een ISTJ schrijven: "Ik werk het best met duidelijke deadlines en een strak plan. Geef me even de tijd om informatie te verwerken voordat je een beslissing van me verwacht. Feedback? Graag direct en to the point."
En een ENFP zou kunnen noteren: "Ik krijg energie van brainstormen en nieuwe ideeën verkennen. Geef me de ruimte voor creativiteit. Ik reageer het best op feedback die gericht is op groei en met een positieve insteek wordt gebracht."
Deze handleidingen kun je heel makkelijk delen via een teamkanaal op Slack of op het intranet. Het is een simpele, laagdrempelige manier om elkaar eraan te herinneren hoe je het beste uit elkaar haalt.
Om dit alles concreet te maken, kun je onderstaand actieplan gebruiken. Het helpt je om de stappen na de workshop helder te definiëren en verantwoordelijkheden toe te wijzen.
Actieplan voor integratie na de MBTI-workshop
Een praktisch stappenplan om de MBTI-inzichten te verankeren in de dagelijkse werkprocessen.
| Actiepunt | Verantwoordelijke | Doel | Voorbeeld uit de praktijk |
|---|---|---|---|
| Opstellen Team Charter | Teamleider (facilitator) | Gezamenlijke afspraken maken over communicatie, besluitvorming en feedback. | Tijdens de wekelijkse teammeeting een half uur reserveren om één onderdeel van het charter (bv. 'feedbackregels') te bespreken en vast te leggen. |
| Schrijven 'Persoonlijke Handleiding' | Elk teamlid individueel | Individuele werk- en communicatievoorkeuren helder maken voor collega's. | Iedereen deelt zijn/haar handleiding (max. 5 zinnen) in het #team-kanaal op Slack. |
| Integreren in 1-op-1 gesprekken | Teamleider & teamleden | De MBTI-voorkeuren gebruiken om persoonlijke ontwikkeling en samenwerking te bespreken. | "Ik zie dat jij als ENTP graag nieuwe projecten start. Hoe zorgen we dat je ook de afronding leuk blijft vinden?" |
| MBTI check-in bij projectstart | Projectleider | Aan het begin van een project de teamrollen en taken afstemmen op de MBTI-profielen. | "We hebben een detailgericht persoon nodig voor de planning (ISTJ?) en een creatieve brainstormer voor de conceptfase (ENFP?)." |
Door deze tools en acties in te zetten, zorg je ervoor dat de MBTI meer is dan een eenmalige workshop. Het wordt een duurzame motor voor betere samenwerking en uiteindelijk ook voor hogere productiviteit in je hele organisatie.
Veelvoorkomende valkuilen en hoe je die omzeilt
MBTI teambuilding kan wonderen doen voor de teamdynamiek, maar het is zeker geen wondermiddel. Als je het verkeerd aanpakt, kan dit krachtige instrument zelfs averechts werken. Er zijn een paar klassieke valkuilen waar je als teamleider of facilitator echt voor moet waken.
De allergrootste misser? Mensen in een hokje duwen. Dat gebeurt als MBTI-types worden gezien als vaste, onveranderlijke labels. Maar dat zijn ze niet; het zijn slechts indicaties van iemands natuurlijke voorkeuren.
Je hoort het wel eens: "Sorry voor de chaos, ik ben nu eenmaal een ‘P’ (Perceiver), dus plannen is niet mijn sterkste kant." Dit is een schoolvoorbeeld van het type als excuus gebruiken. Het ondermijnt de eigen verantwoordelijkheid en staat persoonlijke groei volledig in de weg.
Focus op voorkeuren, niet op labels
Zodra je dit hoort, is het jouw taak om direct in te grijpen. Blijf hameren op het feit dat MBTI over voorkeuren gaat, niet over vaardigheden of vaststaande karaktereigenschappen. Iemand met een voorkeur voor ‘Perceiving’ kan absoluut een ijzersterke planner worden. Het kost die persoon misschien wat meer bewuste moeite, maar het is allesbehalve onmogelijk.
De échte kracht van MBTI zit niet in het definiëren wie je bent. Het geeft je een taal om te begrijpen waarom je de dingen doet zoals je ze doet. En nog belangrijker: hoe je effectief kunt samenwerken met mensen die een heel andere aanpak hebben.
Een andere cruciale fout is het gebruiken van de MBTI voor selectie, promotie of functioneringsgesprekken. Dit is niet alleen onethisch, maar de tool is er ook totaal ongeschikt voor. Het meet geen prestatiepotentieel en mag dus nooit en te nimmer worden ingezet om iemands carrièrepad te beïnvloeden.
In Nederland woedt er een levendige discussie over de effectiviteit van dit soort trainingen. Critici wijzen vaak op de beperkte wetenschappelijke onderbouwing. Toch zie je in de praktijk dat MBTI een enorm geliefd instrument blijft voor teamontwikkeling. De reden is eigenlijk heel simpel: het helpt mensen om elkaars unieke stijl te zien en te respecteren. En dat leidt vrijwel direct tot betere samenwerking en een prettigere sfeer. Meer achtergrond hierover vind je in dit artikel over modellen als MBTI in teambuilding op autsider.net.
Kortom, door je te richten op ontwikkeling en begrip – en ver weg te blijven van labels en oordelen – zorg je ervoor dat MBTI teambuilding een positieve en blijvende impact heeft op je team.
Nog wat vragen over MBTI-teambuilding?
Als je overweegt om met MBTI aan de slag te gaan, heb je ongetwijfeld nog wat vragen. Dat is volkomen logisch. Hieronder vind je antwoorden op de vragen die wij in de praktijk het vaakst voorbij horen komen, gebaseerd op onze jarenlange ervaring met het begeleiden van teams.
"Is de MBTI wel wetenschappelijk genoeg voor ons?"
Dat is een scherpe en belangrijke vraag. Laten we meteen duidelijk zijn: de MBTI is geen klinisch instrument waarmee je psychische stoornissen vaststelt. Het is een ontwikkeltool. Het meet je natuurlijke voorkeuren, niet je talent of je intelligentie.
De échte kracht van de MBTI schuilt in iets anders: het geeft teams een gezamenlijke, oordeelvrije taal om over verschillen te praten. Juist voor teambuilding, waar je het onderlinge begrip en de communicatie wilt verbeteren, is het een fantastisch praktisch handvat.
Zie het zo: de MBTI is geen etiket dat we op mensen plakken, maar een sleutel die de deur opent naar een veel beter gesprek over waarom we de dingen doen zoals we ze doen.
Met welke kosten moeten we rekening houden voor een MBTI-sessie?
De prijzen voor een professionele MBTI-workshop lopen nogal uiteen. De uiteindelijke investering hangt af van een paar zaken:
- De duur van de sessie: Gaan we voor een snelle kennismaking van een halve dag of duiken we er een hele dag in?
- De grootte van de groep: Meer deelnemers betekent simpelweg meer materialen en voorbereidingstijd.
- De expertise van de facilitator: Een doorgewinterde, gecertificeerde expert brengt uiteraard meer ervaring (en waarde) mee.
Reken op een bedrag dat meestal ergens tussen de €1.500 en €5.000 ligt voor een complete workshop. Dit is doorgaans inclusief de officiële vragenlijsten, de persoonlijke rapporten voor iedereen en natuurlijk de professionele begeleiding. Dat lijkt misschien een flinke investering, maar zet het eens af tegen de verborgen kosten van slechte communicatie, sluimerende conflicten en een team dat niet op volle kracht draait.
Heeft MBTI ook zin als er al conflicten in ons team zijn?
Jazeker, juist dan! MBTI kan de angel uit een conflict halen door het probleem te depersonaliseren. Het gesprek verschuift van persoonlijke verwijten ("Jij luistert ook nooit naar me!") naar een veel objectiever inzicht.
Een frustratie als "Wat ben jij toch altijd bot" kan veranderen in: "Aha, ik snap nu dat jij vanuit je Thinking-voorkeur meteen naar de logica kijkt, terwijl ik vanuit mijn Feeling-voorkeur de harmonie wil bewaken." Dit geeft een veilige, neutrale basis om over diepgewortelde verschillen te praten. Een absolute voorwaarde hierbij is wel dat de sessie wordt geleid door een ervaren facilitator die weet hoe je zo’n gespannen situatie in goede banen leidt.
Hoe snel zien we resultaat na een workshop?
De eerste 'aha'-momenten komen vaak al tijdens de workshop zelf. Je ziet mensen letterlijk naar elkaar knikken als ze patronen herkennen bij zichzelf en hun collega's. Dat directe begrip zorgt vaak al voor een betere sfeer.
Maar het échte, duurzame resultaat? Dat hangt volledig af van de opvolging. Als jullie de inzichten actief gaan gebruiken – bijvoorbeeld door samen een Team Charter op te stellen – merk je binnen een paar weken een fundamentele verbetering in hoe jullie communiceren en samenwerken. Als je er niks mee doet, zakt het effect na een paar maanden onvermijdelijk weer weg.
Wil je zelf ervaren hoe krachtig MBTI teambuilding is en een blijvende verandering in je team realiseren? Bij Growth Assembly vertalen we psychologische inzichten naar praktische vaardigheden voor op de werkvloer. Ontdek onze op maat gemaakte workshops, begeleid door ICF-gecertificeerde professionals, via https://www.growthassembly.nl.
